Lonesome cowboy

Jack Reacher heeft ergens begin jaren negentig ontslag genomen bij de militaire politie en zwerft sindsdien door de Verenigde Staten, met slechts een tandenborstel als bagage. Hij slaapt in motels en soms in de open lucht. Om wat te verdienen werkt hij weleens op een boerderij of graaft hij een zwembad. Als zijn kleren vuil zijn, koopt hij een nieuw stel en gooit hij het oude weg. Met de regelmaat van de klok raakt hij betrokken bij een groot en duister onrecht. Daar schrijft Lee Child dan een boek over.

Je zou Jack Reacher graag als vriend willen hebben. Betrouwbaar, intelligent, knap, sterk (erg sterk!), doortastend en met een ijzeren moraal. Flegmatiek en scherpzinnig. Door het leven getekend en gelouterd.

Lee Child heeft aan Jack Reacher al meer dan twintig thrillers gewijd (plus de nodige novelles). De laatste, Nachthandel, verscheen een paar maanden geleden. Een klassieker. Onze held treft in een pandjeshuis een herinneringsring aan van iemand die afgestudeerd is aan de militaire academie West Point. Zo’n ring verpand je niet, weet Reacher uit ervaring, want hij is zelf opgeleid aan West Point. Daarom wil hij weten wat het verhaal is achter de ring en gaat hij op zoek naar de oorspronkelijke eigenaar.

Hij krijgt te maken met de illegale handel in fentanyl, een morfineachtige pijnstiller die in de Verenigde Staten populair is als verdovend middel. Zoals gebruikelijk in Reachers avonturen spelen officiële instanties een dubieuze rol, met uitzondering van enkele individuele overheidsdienaren, die op cruciale momenten een oogje dichtknijpen. Hij krijgt zo de ruimte om alles te doen wat zijn rechtvaardigheidsgevoel hem ingeeft en waar hij goed in is: strategisch denken, misstanden aan de kaak stellen, vechtkunst beoefenen, militaire kennis toepassen en tussen de bedrijven door een liefdevolle romance beginnen. En even liefdevol beëindigen, zoals iedere Reacherfan bij voorbaat al weet.

Meer nog dan anders heeft Nachthandel een maatschappijkritische inslag. Zowel de tekortschietende begeleiding van oorlogsveteranen als de corruptie rondom fentanyl krijgen er in dit boek van langs. Waar de overheid faalt, doet Reacher wat hij juist acht, ook als dat slechteriken het leven kost. Gelukkig is het verschil tussen goed en kwaad bij Lee Child altijd vrij helder. Diep in je hart wéét je als lezer dan ook, dat wat Reacher doet het goede is, moreel gesproken.

Lee Child kan weldadig loom uitwijden over het verschil tussen het ene wapen en het andere, over de inrichting van een verlaten vakantiebungalow of over de loop van een kogel door de lucht als de wind uit een bepaalde hoek waait. Maar vergis je niet: voor je er erg in hebt, is die loomheid omgeslagen in een explosieve actie, waarbij Reacher zes schurken achter elkaar omverkegelt.

Er zijn lezers die het leven van Jack Reacher nauwkeurig uitgeplozen hebben (zie Wikipedia). Zij komen tot de conclusie dat hij geboren is op 29 oktober 1960. Hij moet dus ondertussen tegen de zestig lopen. Hoe lang kan hij zijn karakteristieke zwervende bestaan en zijn strijd tegen het onrecht nog volhouden? Voorlopig heeft Lee Child daar wat op gevonden. De avonturen van Reacher spelen zich namelijk steeds vaker af in het verleden en gaan soms zelfs terug naar de tijd dat hij nog bij de 110^th Special Investigations Unit werkte. Toch hoop ik dat Reacher oud mag worden en dat hij dan nog steeds zo’n heerlijke lonesome cowboy zal zijn. Misschien toegerust met minder spierkracht, maar met voldoende extra levensbagage om het kwaad totaan zijn laatste snik te slim af te zijn.

P.S. Bij Netflix is de enige speelfilm over Jack Reacher te zien, met Tom Cruise in de hoofdrol. Best aardig.

Reageren? Heel graag. Hou er rekening mee dat het soms even duurt, voordat je reactie hier te zien is.