Toen de wind eenmaal uit het oosten kwam, werd het koud op Bornholm. Nauwelijks een maand geleden was de zomer nog bezig aan z’n afscheid. Nu hebben de mensen in de straten van de dorpen hun Michelinmannetjesjassen aan, en hun laarzen en wanten. Opeens zijn de bomen kaal, en schijnt het lage zonnetje onbelemmerd het huis in.
Wat is het nu stil en uitgestorven op het Bornholmse platteland. Zo nu en dan komt er op de hoofdweg een auto langs. Van veraf zie je de lichten dichterbij komen. Daarna zwelt traag het gebrom van een motor aan. Als de auto voorbij is, neemt het gebrom weer langzaam af en keert de stilte terug op het land.
De glooiende velden waarop kort geleden nog mais stond, zijn nu kaal en donker. Andere velden zijn onwaarschijnlijk groen, dicht begroeid met ordelijke rijen lage plantjes die ik niet kan thuisbrengen. Ik ben een leek. Het spul lijkt nauwelijks te groeien. Geen wonder, gezien de tijd van het jaar.
De gemeentewerkers hebben langs de smalle landwegen hoge palen in de grond geslagen. Mocht er straks een stevig pak sneeuw liggen, dan zie je tenminste nog waar de weg ophoudt en waar het veld begint.
In de winkels is het al weken lang voorzichtig een beetje kerst. Kerstkabouters uit China in de supermarkt, prachtige kerstserviezen van Royal Copenhagen en van andere illustere porseleinfabrieken in de speciaalza
ken. De afgelopen week zijn ook de kerstbomen, de kerststukjes en het kerstgroen gearriveerd.
In het gemeenschapshuis van Årsdale was dit weekend een knusse kerstmarkt waar Bornholmse vrouwen hun ambachtelijk handwerk verkochten. Hjemmelavet julepynt, van wol, vilt of papier. Maar ook fraai gebreide sjaals, truien en truitjes, sokken en sokjes. Vakkundig gemaakt, mooi om te zien. Wat er voor gevraagd wordt, overstijgt nauwelijks de materiaalkosten. Het hoort bij de traditie om het tijdens de lange wintermaanden binnenshuis zo behaaglijk mogelijk te maken.
Bornholm is er klaar voor, voor de winter.
Zie voor meer details en foto’s over ons tijdelijke verblijf op Bornholm jokemarc.net. Deze site wordt vaak aangevuld.
Reageren? Heel graag. Hou er rekening mee dat het even duurt, voordat je reactie op de site te zien is.
Hoi Joke,
Nou hier was het vandaag (23 november) heerlijk weer, 13 graden en dat in het Noorden! Nog geen winter te zien. We liepen bij Noordlaren met de hond; ook groenig spul in de velden gezien. Luzerne was dat (voor veevoer en verbetering van de grond, bind stikstof). Misschien heb jij ook luzerne gezien.
nog wat “hjemmelavet julepynt” gekocht om deze kerst op Bornholm nog deenser te maken??
Ha Joke, ik denk dat het winterkoren is. Dat wordt gezaaid in het najaar en heeft dan een voorsprong in het voorjaar.